Ubiquinone of ubiquinol - maakt het iets uit?

Sinds de ontdekking van co-enzym Q10 in 1957 hebben wetenschappers onderzoek verricht naar deze intrigerende voedingsstof, die cruciaal blijkt te zijn voor de menselijke gezondheid. Een ander woord voor co-enzym Q10 is 'ubiquinone', vanwege het grote belang van de stof voor elke cel. 'Ubi' betekent overal. In 2006 werd er een nieuwe vorm van co-enzym Q10 op de commerciële markt geïntroduceerd, onder de naam 'ubiquinol'. Slimme marketingcampagnes probeerden ubiquinol als de nieuwe en verbeterde co-enzym Q10-bron neer te zetten, die makkelijker in het lichaam zou worden opgenomen en beter was dan ubiquinone. Consumenten en wetenschappers raakten in de war en begonnen de traditionele vorm van co-enzym Q10 (ubiquinone) in twijfel te trekken, hoewel die al lang op de markt was en altijd in studies was gebruikt.

Duurder en minder stabiel

Is er werkelijk een verschil? Is ubiquinol beter dan ubiquinone? Daarover is maar weinig informatie beschikbaar en om eerlijk te zijn, niemand weet het echt. Sterker, afgezien van de kleur (ubiquinol is melkwit, ubiquinone geelachtig) is het enige bekende verschil tussen deze twee typen van Q10 dat ubiquinol in biochemisch opzicht een duurdere en minder stabiele grondstof is.

Maakt geen verschil

Omdat de productiekosten van ubiquinol hoger zijn, is de stof duurder, zowel voor consumenten als voor wetenschappers die onderzoek naar Q10 doen. En ironisch genoeg wisselt co-enzym Q10 in het lichaam voortdurend tussen de twee vormen ubiquinone en ubiquinol. Het is een onderdeel van de rol die de stof in biologisch opzicht speelt. Of je dus ubiquinol of ubiquinone gebruikt, de stof verandert steeds in de andere vorm en weer terug, zodat het geen verschil maakt met welke vorm je begint.

Ubiquinone (geoxideerde vorm) is essentieel voor de rol van co-enzym Q10 in de energiestofwisseling van de cel (ATP-synthese)
Ubiquinol (gereduceerde vorm) is essentieel voor de rol die co-enzym Q10 als antioxidant vervult
Afhankelijk van waar de stof zich bevindt, in het bloed en de lymfe of in de mitochondriën van de cel, neemt co-enzym Q10 de vorm aan die in die situatie nodig is. In het bloed en de lymfe is de stof vooral actief als antioxidant. In de mitochondriën ondersteunt Q10 de energiestofwisseling.

Een paar feiten om de zaak in perspectief te zetten:

In de meeste studies werd ubiquinone gebruikt

Er zijn duizenden klinische onderzoeken uitgevoerd met co-enzym Q10. Slechts in een paar studies werd daarvoor ubiquinol gebruikt. In het overgrote deel van de gevallen werd gebruikgemaakt van ubiquinone.

De meest recente baanbrekende studie liet zien dat patiënten met chronisch hartfalen die een supplement met co-enzym Q10 gebruikten 43% minder kans hadden om aan een hartkwaal te overlijden. In deze studie (Q-Symbio) werd ubiquinone gebruikt.

Een andere studie (KiSel-10, bijna twee jaar geleden gepubliceerd) liet een 54% lagere sterfte zien onder ouderen die een supplement met co-enzym Q10 (en seleen) gebruikten, en ook in dat onderzoek werd ubiquinone gebruikt.

Ubiquinone is beschikbaar in farmaceutische kwaliteit.

Ubiquinol is gevoelig voor oxidatie

Omdat ubiquinol gereduceerd is, is de stof gevoelig voor oxidatie. Bij oxidatie verandert ubiquinol weer in ubiquinone. Het behoud van ubiquinol in niet-geoxideerde vorm in capsules levert problemen op, aangezien het technisch moeilijk is om de kwetsbare stof tegen oxidatie te beschermen.
Ubiquinol is melkachtig wit, ubiquinone heeft een gelige kleur. Om te testen of een capsule met ubiquinol ook inderdaad ubiquinol bevat, kunt u het best een capsule lek prikken en de inhoud eruit knijpen. Als de vloeistof gelig is, bestaat het risico dat de stof geoxydeerd is en in ubiquinone is veranderd. In dat geval hebt u niet ontvangen waarvoor u hebt betaald.
Ubiquinol is alleen beschikbaar in voedselkwaliteit.

Geen verschil in opneembaarheid tussen ubiquinol en ubiquinone

Co-enzym Q10 wordt ongeacht zijn vorm opgenomen via het darmslijmvlies. Zodra de stof zich in het lichaam bevindt, wisselt die voortdurend tussen de twee vormen.

Co-enzym Q10 is niet heel makkelijk opneembaar vanwege de kristalstructuur. Het lichaam kan geen kristallen opnemen, en dus moet de stof worden afgebroken tot moleculen die de darmwand kunnen passeren.
Slechts weinig producenten van co-enzym Q10 hebben een vorm weten te ontwikkelen die optimale opname van de werkzame stof garandeert. Het preparaat met de aantoonbaar beste opneembaarheid bevat co-enzym Q10 in de vorm van ubiquinone. Dit preparaat werd geselecteerd voor de Q-Symbio en de KiSel-10 studies vanwege de wetenschappelijk gedocumenteerde, betrouwbare opneembaarheid, kwaliteit en veiligheid.

De grootscheepse marketingcampagnes voor ubiquinol hebben veel mensen aan het twijfelen gebracht over welke vorm van de stof ze kunnen vertrouwen. Een nieuwsbrief (Coenzyme Q10 Fact or Fabrications) die door een groep vooraanstaande experts werd uitgebracht, wijst daar duidelijk op. In de nieuwsbrief stellen de wetenschappers dat deze campagnes 'onheus' en 'misleidend' zijn en dat ze alleen maar verwarring over co-enzym Q10 hebben gezaaid.
Omdat de stof voortdurend van de ene in de andere vorm overgaat, deden de experts bovendien de aanbeveling om de best betaalbare vorm van co-enzym Q10 te blijven gebruiken. Ubiquinone is minder duur om te produceren. Ten slotte is het de moeite waard om op te merken dat ubiquinol minder stabiel is, waardoor de kans bestaat dat de stof al in de capsule tot ubiquinone oxideert.

Samenvatting

Er zijn veel meer wetenschappelijke studies verricht met ubiquinone Q10 dan met ubiquinol.

Er is geen sprake van verschil in opneembaarheid.

De twee vormen wisselen in het lichaam. Waar het om gaat, is een algehele goede opneembaarheid te garanderen.

ICQA gebruikt een preparaat met ubiquinone als referentieproduct.

Ubiquinol is duurder in de productie dan ubiquinone en dus ook duurder voor consumenten en onderzoekers.

Bronnen:

Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: a 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens.

Alehagen U, Johansson P, Björnstedt M, Rosén A, Dahlström U.
Int J Cardiol. 2013 Sep 1;167(5):1860-6

The Effect of Coenzyme Q on Morbidity and Mortality in Chronic Heart Failure: Results From Q-SYMBIO: A Randomized Double-Blind Trial.
Mortensen SA, Rosenfeldt F, Kumar A, Dolliner P, Filipiak KJ, Pella D, Alehagen U, Steurer G, Littarru GP; Q-SYMBIO Study Investigators.
JACC Heart Fail. 2014 Sep 25. pii: S2213-1779(14)00336-9. doi: 10.1016/j.jchf.2014.06.008.